De eerste kadastrale kaart uit 1828 toont de stad zoals die in de middeleeuwen is gegroeid.
 Er zijn op dat moment nog geen verstoringen in de structuur van de stad en vooral het grachtenpatroon ligt er ongeschonden bij. Voor de afvoer is een netwerk van grote en kleine open zijlen aangelegd. In de hogere delen van de stad ontbreken deze, omdat daar ruimte is voor overkluizingen onder de huizen. Deze laatste categorie watergangen is nog niet volledig geïnventariseerd.
 Sinds het einde van de 19e eeuw werden de zijlen of overkluisd of geheel vervangen door nieuwe riolering. Na 1940 is ook een groot deel van de stadgrachten gedempt.
Het kaartbeeld in 2009 laat zien dat alleen de rompstructuur van het waterweefsel is overgebleven. Protest tegen het dempen van de Turfmarktgracht, om plaats te maken voor parkeerplaatsen, is succesvol geweest en deze gracht bepaalt gelukkig nog mede het stadsbeeld van Gouda.
 In 1961 werden de laatste grachten gedempt: het Nonnenwater en de Raam. Deze ingreep heeft een leegte achtergelaten die vraagt om een nieuwe aanpak. Voor het Nonnenwater is nu een plan bedacht om deze gracht weer terug te brengen, zie tekening.